Yurdumuzda Adli Tıp Öğretimi

Yurdumuzda Adli Tıp Öğretimi
--------------------------------------------------------------------------------

Eski devirlerde tıp eğitim ve öğretimi medreselerde ve bazı hastane ve sağlık kuruluşlarında yapılmakta idi. Sultan II. Mahmut 14 Mart 1827 de askeri tıp okulu olan Tıphane ile Cerrahhaneyi kurmuştur. Bu İstanbul Tıp Fakültesinin ilk iki nüvesidir. Bu iki okul 1839 yılında birleitirilmiş ve Mektebi Tıbbiyei Şahane adını alarak bugünkü Galatasaray Lisesi binasında öğretime başlamıştır. Yeni tıp okulunun organizasyonu için de Avusturyalı bir hekim olan Dr. C.A. Bernard görevlendirilmiştir. Türkiye'de ilk adli tıp dersi yeni tıbbiyenin 5. ve 6. sınıflarına bu yıllarda Dr. Bernard tarafından verilmiştir. O zamanki adli tıp dersinin adı tıbbi kanuni olmaktadır. Yurdumuzda ilk otopsi Dr. Bernard tarafından 1841 yılında Avusturya hastanesinde yapılmıştır. Yine dini sebeplerle otopsiler müslüman cesetlere uygulanamamış, günah sayılmıştır. 1844 de Dr. Bernard ölünce tıbbi kanuni dersini yardımcısı olan Dr. Spitzer'in verdiği söylenmektedir.

Bu tarihten itibaren Fakültemizde Adli Tıp Derslerini veren hocaların kısa özgeçmişleri aşağıda gösterilmiştir.



Dr. Servicen Efendi ( 1815 - 1895)


Fakültemizin ilk kadrolu Tıbbi Kanuni (Adli Tıp) hocasıdır. 1846 - 1878 yılları arasında görev yapmıştır. Tıp öğrenimini İtalya'da yaptığı bilinmektedir.



Dr. Agop Handanyan ( 1834 - 1899 )


1867 - 1899 yıllarında askeri ve sivil tıp okullarında Adli Tıp Dersi hocalığı yapmıştır. Fransızca'dan tercüme ederek hazırladığı Tıbbi Kanuni ve Kimyayı Kanuni adlı iki kitabı ülkemizde yayınlanmıştır. Bu kitaplar ülkemizde yayınlanan ilk Adli Tıp kitaplarıdır.



Ali Rüştü Paşa ( 1854 - 1913 )


Üsküdar Zabıta Tababeti Adliyesinde görevli iken 1899 da Adli Tıp muallimi seçilmiştir. 1908 yılında kurulan Morg ideresinin de ilk müdürü olmuş; aynı zamanda Saray Hekimliği de yapmıştır. 1913 yılında vefat etmiştir.



Dr. Bahaiddin Şakir ( 1870 - 1922 )


1894 yılında Askeri Tıbbiyeden mezun oldu. Fransa'da Adli Tıp ihtisası yaptı. 1900 yılında Askeri Tıbbiye'ye Adli Tıp Muallim Muavini oldu. Hürriyet taraftarı fikirleri sebebiyle Erzincan'a sürgün edildi. Oradan Paris'e kaçtı. 1908'de Meşrutiyet ilan edilince yurda döndü. Askeri Tıbbiyede Adli Tıp Profesörlüğü'ne atandı. İhtilal ve Terakki Partisi İstanbul İl Yöneticisi seçildi. 1910 - 1921 yıllarında Şurayı Ümmet Gazetesini çıkardı. 1. Dünya Savaşı sırasında Ermenilerin ülke içigöçlerini üstlendi. Mütareke sonu İtilaf Devletlerince gıyabında mahkum edildi. Berlin'e kaçtı. 1922'de Ermenilerce şehit edildi. Ülkemizde ilk telif Adli Tıp Ders kitabı yazarıdır.

Prof. Dr. Vasfi Bey ( 1884 - 1924 )


Fransa'da Adli Tıp ihtisası yapmış; 1912 de Doçent, 1919 da Profesör olmuştur. 1924 yılında 40 yaşında Tıp Fakültesi Dekanı iken vefat etmiştir.



Prof. Dr. Halit Naci Tekin ( 1881 - 1947 )

1922 - 1924 yılları arasında Adli Tıp Müderris muavini olarak ders vermiş, 1925 yılında Adli Tıp Müessesesi Umum Müdürü olmuştur.



Prof. Dr. Ethem Akif Battalgazi ( 1875 - 1952 )

Şam ve Beyrut Tıp Fakültelerinde görev yaparken önce Adli Tıp Müessesesine Morg Müdürü olarak atanmış, 1925-1933 yılları arasında da Fakültemiz Adli Tıp Hocası olarak görev yapmıştır.



Ord. Prof. Dr. Hayrullah Diker ( 1875 - 1950 )

Paris Üniversitesinde Tababeti Adliye ve Akliye ihtisası yapmıştır. Aralıklı olarak 1927 - 1042 yılları arasında Adli Tıp Hocası olarak görev yapmıştır. Yurdumuzda Adli Psikiyatri konusunda ilk defa Tababet-i Adliye-i Mecanin isimli kitap yazan kişidir.



Ord. Prof. Dr. Saim Ali Dilemre ( 1880 - 1954 )


Askeri Tıbbiyeden mezundur. Patolojik Anatomi ve Adli Tıp Profesörüdür. Fakültemizde 1909 - 1940 yılları arasında hocalık yapmıştır. 1933 yılında Adli Tıp Ord. Profesörü seçilmiş. 1936-1940 yıllarında hem öğretim üyesi, hem de milletvekilliği yapmıştır. Almanca, Fransızca, İngilizce, Arapça, Farsça dillerini öğrenmiştir. Kendisinin ayaklı kütüphane denecek kadar bilgili olduğu kaydedilir.

Mezar taşında kendi yazdığı aşağıdaki dörtlük görülür.

Yeniden devrana girdim, işte bak burda ben

Senle, benle elbette var bir birleşen

Başıda o, sonuda o, bende o, o da ben

Varlık bir dönergedir. Sanma var gelen giden.



Prof. Dr. Hikmet Yalgın ( 1893 - 1977 )


Paris Tıp fakültesinde Adli Tıp ihtisası yapmıştır. 1933 - 1972 yılları arasında kesintisiz 39 sene Adli Tıp Öğretiminde hizmet vermiştir. Zaman zaman Adli Tıp Müessesinde de görev almıştır.



Prof. Dr. Şemsi Gök ( 1920 - )



Patolojik Anatomi ve Adli Tıp Uzmanıdır. 1955 yılında Adli Tıp Doçenti, 1963 yılında da Adli Tıp Profesörü olmuştur. 1969 yılında Cerrahpaşa Tıp fakültesi kurulması ile bu Fakültede görev almıştır. 1975 yılından itibaren ikinci görev olarak Adli Tıp Kurumu Başkanlığını 1992 yılına kadar yürütmüştür.



Prof. Dr. Cahit Özen ( 1914 - )



Patolojik Anatomi, Akıl ve Sinir Hastalıkları uzmanıdır. 1948 yılında Ankara Tıp Fakültesinde Adli Tıp Doçenti ve 1954 yılında da Adli Tıp Profesörü olmuştur. 1955 - 1969 yılları arasında Adli Tıp Müessesesi Başkanlığında bulunmuştur. 1969 yılında emekli olan hocamız bir süre anlaşmalı şekilde öğretim hizmeti vermiştir.



Prof.Dr. Mehmet Aykaç ( 1926 - 2004 )


4.1.1926 yılında Mihalıççık Sorkun köyünde doğdum. İlk öğrenimimi Mihalıççık İlkokulunda 1932-1937 yıllarında yaptım. Orta ve Lise öğrenimini 1937-1944 yılları arasında Eskişehir Lisesinde, Fen bölümünde tamamladım. Olgunluk pekiyi ve lise bitirme derecem iyi idi.

Tıp öğrenimimi İstanbul Tıp Fakültesinde 194501952 yıllarında yaptım. Mezuniyet derecem iyi. Tarihi ise 6 Nisan 1952 dir.

Mecburi hizmetim nedeniyle 1952 Haziranında Mardin, Kızıltepe Kazası Hükümet Tabipliğine atandım. Oradan 7.1.1953 tarihinde askerlik görevim için Yedek Subay Okuluna sevk edildim. 65. tümende Bergama ve bilahare Lüleburgaz’da yedek tabib subay olarak bu hizmetimi tamamladım. 1954 Mayısında terhis edilmem üzerine yine mecburi hizmetim nedeniyle evvela Erzurum ili Tekman kazası Hükümet Tabipliğinde daha sonra da Aşkale Hükümet Tabipliğinde görevlendirildim.

Mecburi hizmetimi tamamlamak üzere 8.6.1955 tarihinde Adalet Bakanlığı İstanbul Adli Tıp Müessesine Adli Tıp Asistanı olarak atadı. 13.06.1957 tarihinde Adli Tababet dalında mütehassıs oldum ve İstanbul Adli Tabipliğine atandım. 1957-1962 yılları arasında bu görevi yaptım. 1962 Kasım ayında İstanbul Mork Şubesi Müdürlüğüne getirildim. Bu görevim 1975 yılı Nisan ayına kadar devam etti. Bu süre içinde bir sene müddetle Adalet Bakanlığı tarafından bilgi ve görgümü arttırmam için 1965-1966 yıllarında Paris Üniversitesi Adli Tıp Kürsüsüne gönderildim.

1975 yılı Nisan ayından bu yana da İstanbul Tıp Fakültesi Adli Tıp Kürsüsünde Öğretim Görevlisi olarak hizmet etmektedir.

Evli, 2 çocuğu var.

4.1.1993 tarihinde emekliye ayrıldı. 1996 yılına kadar sözleşmeli olarak Anabilim Dalımızda görev yaptı.



Prof. Dr. Erdem Akkay ( 1935 -




12 Ocak 1935 tarihinde, Mersin’de doğdu. İlk öğrenimini, Balıkesir- Savaştepe’de; Orta öğrenimini Kayseri ve Bursa Lisesi’nde; Yüksek öğrenimini 1963 yılında İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi’nde tamamladı.

1963 - 1965 yılları arasında askerlik görevini tamamladı. 1965 yılında Almanya’ya giderek, Gelsenkirchen - Buer, St. Marien Hospital Cerrahi Bölümünde ve Süchteln Orthopadishe landes Kinder klinikte asistan olarak çalıştı. Yurda dönüşte, Ankara Numune Hastahanesi’nde Ortopedi Uzmanlık sınavına girerek 1971 yılında Ortopedi Uzmanı oldu. İzmir SSK Tepecik ve Konya Devlet Hastahanelerinde, T.C. Adalet Bakanlığı, İstanbul Adli Tıp Müessesesi’nde çalıştı. 1974 yılında, sınavla İstanbul Tıp Fakültesi Adli Tıp Kürsüsü’ne asistan olarak girdi. Bir sene müddetle, bilgi ve görgüsünü artırmak üzere, Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastahanesi, Adli Serviste; Adli Tıp Müessesesi ve Başkanlığı; Morg Biyoloji, Fizik ve Kimya şubelerinde ve İstanbul Cumhuriyet Savcılığı bünyesindeki Adli Tabiplikte çalıştı. 1976 yılında sınava girerek Adli Tıp Uzmanı oldu. Adli Tıp Anabilim Dalı’nda çalışmalarına devam etti. 1750 sayılı Üniversite Kanunu’na göre Doçentlik Sınavına girdi. 27.4.1982 tarihinde Doçent ünvanı aldı. 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun , ilgili maddeleri uyarınca Anabilim Dalı’nda görevine devam etti. 7.2.1989 tarihinde Profesörlüğe yükseltildi. Aynı Anabilim Dalı’nda görevine devam etmektedir. Evli ve bir çocuğu vardır.

Yakın çağ tarihi, Hekimlerin Cezai ve Hukuki Sorumluluğu, Adli Travmatoloji ve Psikiyatri konuları ilgi alanıdır. Bu konularda yayınları vardır.

Türk Ortopedi ve Travmatoloji Derneği, Nöro-Psikiyatri Derneği, İstanbul Şehir Kütüphanesi Kurma ve Yaşatma Derneği üyesidir. 20.8.2001

Yayınları için TIKLA







--------------------------------------------------------------------------------

Kaynak : Adli Tıp Ders Kitabı - Prof.Dr.Mehmet Aykaç